Propozycje zabaw wspomagających rozwój mowy:
1. Ćwiczenia słuchowe niewerbalne np.: rozpoznawanie głosów zwierząt; dźwięków z domu i otoczenia np. ulicy, przyrody; dźwięków instrumentów muzycznych.
2. Zalewanie mową – głośne komentowanie zaplanowanych czynności i zabaw, wielokrotne powtarzanie nowych słów także z zastosowaniem zasady trójstopniowej lekcji nazw (1. To jest... 2. Gdzie jest... 3. Co to jest? )
3. Nazywanie przedmiotów z pamięci. Rozkładamy trzy (potem stopniowo więcej) przedmioty na stoliku/dywaniku. Mówimy: przyjrzyj się, jakie są tu zabawki, odwróć się, teraz popatrz, czego tu brakuje? ( czego tu nie ma?)
4. Zgadywanka obrazkowa. Dobieranie w pary obrazków na zasadzie przydatności np. talerz i łyżka, szalik i buty, kredka i kartka papieru, bębenek i grzechotka itp. Stopniowo wprowadzamy coraz więcej obrazków. Starszym dzieciom proponujemy podobne zabawy w skojarzenia bez wsparcia obrazkowego.
5. Zabawy parateatralne przy użyciu pacynek, kukiełek, pluszaków lub obrazków wyciętych z papieru. Urządzamy teatrzyk: przydział ról, nakreślenie tematu/głównego wątku zabawy. Chodzi o to, by dzieci prowadziły krótkie dialogi, potrafiły słuchać partnera zabawy i szybko reagować na jego wypowiedzi. Do zabawy wprowadzamy słowa, które chcemy u dzieci utrwalać np. określenia stosunków przestrzennych (na, pod, w, obok, między itp.), nazwy z wybranego obszaru tematycznego (zwierzęta, ubrania, jedzenie itd.)
6. Ćwiczenia logicznego myślenia. Obrazki: otwarte okno i szuflada, złamany kwiatek i krzesło ze złamaną nogą, kosz pełen śmieci i szklanka pełna płynu, przewrócony wazonik i dziecko leżące na podłodze itp. Mieszamy obrazki i prosimy, by dziecko je pogrupowało. Jeżeli dziecko nie wie jak to zrobić pokazujemy na przykładzie jednej pary obrazków i uzasadniamy nasz wybór. Jeżeli dziecko dobierze parę – za każdym razem pytamy dlaczego tak właśnie dobrało.
7. Historyjki obrazkowe – opowiadanie treści każdego obrazka z osobna, układanie w kolejności, opowiadanie o zdarzeniach z użyciem słów określających zmiany czasowe: rano - w południe – po południu – wieczorem – w nocy; najpierw – potem; wcześniej – później itp. oraz czasowników w czasie teraźniejszym/przeszłym/przyszłym.
8. Zabawy tematyczne: w sklep, restaurację, salon fryzjerski itp. Dają okazję wchodzenia w różne role, kontaktu z rówieśnikami, ustalania i przestrzegania reguł, wzbogacania zasobu słowno-pojęciowego.
9. Zabawy w naśladowanie głosów np.: zwierząt, pojazdów, przedmiotów itd.
10. Opowiadania na podstawie, których dziecko ćwiczy narządy mowy.
W samy środku wielkiego lasu mieszkała mała myszka. Miała na imię Ząbek, bo nawet wtedy, gdy zamykała buzię widać było jej małe, białe ząbki (przygryzamy ząbkami dolną wargę). Myszka bardzo lubiła śpiewać i często występowała na leśnej scenie. Tego dnia też miała swój występ. Wstała wcześnie i przygotowywała się do wyjścia z norki: wymyła ząbki (myjemy ząbki od wewnątrz na górze i na dole), zjadła śniadanie (naśladujemy żucie), i wypiła duuużo wody (połykamy np. wodę, ślinę). Potem wyszła z norki (język wysuwamy do przodu) i rozejrzała się dookoła (oblizujemy szeroko otwarte usta). Spojrzała w lewo (język do lewego kącika warg) i w prawo (język do prawego kącika warg) i powoli ruszyła w kierunku sceny (język wolno uderza o podniebienie), potem coraz szybciej (język szybciej uderza w podniebienie), aż zaczęła biec (bardzo szybkie ruchy języka). Doszła na polanę, gdzie znajdowała się scena, spojrzała w górę, by zobaczyć, ile ptaków przyleciało na jej występ (język do górnej wargi, potem w kierunku nosa).
Przyleciały:
• sowa (hu, hu)
• kukułka (kuku, kuku)
• dzięcioł (puk, puk, puk, puk)
• bocian (kle, kle)
Myszka śpiewała (aa, oo, ee, ii), a zwierzęta wraz z nią. Występ skończył się, myszka kłaniała się i przesyłała całusy (dzieci przesyłają całusy). Zwierzątka poczęstowały myszkę gorącą czekoladą do picia. Myszka najpierw podmuchała na czekoladę, żeby ostygła, a potem całą wypiła. Była już bardzo zmęczona (ziewanie), więc pomachała swoim wielbicielom i wróciła do domu (język liczy górne zęby). Umyła się (łącznie z zębami!) i położyła spać: spała całą noc (dzieci się kładą i chrapią).
.jpg)
